کلسیم کلراید (Calcium Chloride)
کلسیم کلراید چیست؟
کلسیم کلراید یک ترکیب یونی متشکل از کلسیم و کلر است که در آب بسیار محلول است و به صورت بدون آب، دو آبه، چهار آبه و شش آبه در بازار موجود است.
جدول مطالب
- ساختار کلسیم کلراید
- خواص کلسیم کلراید
- تولید کلسیم کلراید
- کاربردهای کلسیم کلراید
ساختار شیمیایی
کلسیم کلرید یک نمک معدنی میباشد که هر مولکول آن شامل پیوند یونی کاتیون کلسیم (++Ca) و دو یون کلر (-Cl) میباشد.
خواص کلسیم کلراید
روش تهیه کلسیم کلراید
کلسیم کلراید که از انواع بازها به شمار می رود با خنثی سازی اسید کلریدریک و هیدروکسید کلسیم تولید می شود. البته در بسیاری از نقاط جهان، کلرید کلسیم از سنگ آهک، به عنوان محصول جانبی فرآیند سولوی (Solvay) بدست می آید، که واکنش خالص زیر را دنبال می کند:
کاربردهای کلسیم کلراید
کلسیم کلراید صنعتی
کلسیم کلرید صنعتی در زمینه های بسیاری مورد استفاده است، که می توان به موارد زیر اشاره نمود:
کلسیم کلرید یخ زدا
یکی از کاربرد های کلرید کلسیم جلوگیری از تشکیل یخ است که باعث شده این ماده شیمیایی به عنوان یخ زدا نیز استفاده شود. از محلول کلرید کلسیم می توان برای جلوگیری از یخ زدگی در دمای بسیار پایین (تا 52- درجه سانتی گراد) استفاده کرد. به دلیل این که واکنش انحلال کلسیم کلرید یک واکنش گرمازا بوده و این گرما باعث آسیب رسیدن به خاک و گیاهان نمیشود و همچنین اثرگذاری کلسیم کلراید نسبت به سدیم کلراید در دمای پایین بیشتر است، این ماده کاربرد بیشتری دارد.
- پوشش دهنده سطح جاده
کلسیم کلراید به عنوان پوشش دهنده در سطح جاده ها استفاده می شود، به این صورت که محلول غلیظ شده این ترکیب را بر روی جاده های خاکی ریخته تا از بلند شدن گرد و خاک جلوگیری شود.
- کلرید کلسیم جاذب رطوبت
کلسیم کلرید در جذب رطوبت کاربید کلسیم موثر بوده و از نشت آب جلوگیری می کند. همچنین از کلسیم کلرید به عنوان رطوبت گیر در لوله های خشک کن و رطوبت گیرهای خانگی و صنعتی به منظور جذب رطوبت هوا استفاده می شود.
کلسیم کلراید خوراکی
کلرید کلسیم در صنایع غذایی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. میانگین مصرف کلسیم کلراید خوراکی به عنوان افزودنی های غذایی 160 الی 345 میلی گرم در روز میباشد. کلرید کلسیم به عنوان نگهدارنده مواد غذایی جهت جلوگیری از فاسد شدن و حفظ کیفیت محصولات غذایی استفاده می شود. همچنین از کلسیم کلراید برای تامین کلسیم مورد نیاز دام و طیور در ترکیب خوراک دام و طیور نیز استفاده می شود.
از کلسیم کلرید به عنوان عامل سفت کننده، در کنسرو سبزیجات، دلمه سویا و… استفاده می شود. از طعم بسیار شور کلسیم کلرید می توان برای طعم دادن به ترشی ها استفاده نمود.
از دیگر کاربرد های کلرید کلسیم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کلرید کلسیم در بتن
از کلرید کلسیم برای تسریع گیرش اولیه بتن استفاده می شود، اما بدلیل آزاد شدن یون های کلرید در میلگرد فولادی خوردگی ایجاد می شود، به همین دلیل در بتن مسلح از کلسیم کلراید استفاده نمیشود.
- افزودنی
کلسیم کلرید به عنوان افزودنی در پلاستیک ها و کپسول های آتش نشانی و همچنین در نرم کننده های لباس به عنوان ماده رقیق کننده استفاده می شود.
- صنعت نفت و گاز
در صنعت نفت و گاز از کلرید کلسیم برای بالا بردن تراکم مایعات به منظور کنترل فشار استفاده می شود.
- زغال فعال
کلسیم کلراید در تولید زغال فعال نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
- ساخت ظروف
از کلرید کلسیم در تولید ظروف سرامیکی نیز استفاده میشود. کلسیم کلراید ذرات رس را به حالت تعلیق در میآورد تا آن ها در داخل محلول شناور شوند، استفاده از آن باعث تسهیل در این فرایند می شود.
- کلرید کلسیم در کشاورزی
از کلسیم کلرید در محصولات کشاورزی برای سم پاشی روی درختان میوه همچون درخت سیب، به منظور جلوگیری از ایجاد آفت لکه چوب پنبه ای سیب در اواخر فصل رشد استفاده می شود.
- استخرهای شنا و آکواریوم
از کلسیم کلراید در استخرها برای بالا بردن سختی آب استفاده میکنند تا فرسایش بتن را کاهش بدهند. با انحلال کلسیم کلرید در آب و افزایش غلظت کلسیم موجود در آب، باعث کاهش انحلال ترکیب های کلسیمی در ساختار بتن شده و ازفرسایش استخر ها جلوگیری میکنند. در تامین کلسیم مورد نیاز بعضی از آبزیان در آکواریوم ها نیز استفاده میشود.
- کلسیم کلرید در ساخت صابون های فلزی و ساخت گلیسیرین
- در صنعت رنگ سازی به منظور تولید رنگدانه ها
- صنعت حفاری چاه های نفت و پتروشیمی
- صنایع دارویی برای درمان سوختگی ها و رفع مسمومیت
- صنعت تصفیه آب و فاضلاب
- صنایع لاستیک سازی
- صنعت کاغذ سازی